Waarom een passend hoofdstel belangrijk is
Het gebruik van een passend hoofdstel is van invloed op de beweging van een paard, dat is de uitkomst van verschillende wetenschappelijke onderzoeken. Deze invloed loopt helemaal door tot in het achterbeen van een paard.
Details maken steeds vaker het verschil bij het presteren in de paardensport. Om het verschil te kunnen maken doen ze steeds beter onderzoek naar wat er van invloed is op de prestaties van paarden. Dat betekent dat er ook vaker gekeken wordt naar de invloed van buitenaf. Het hoofdstel is eigenlijk een heel belangrijk onderdeel bij het paardrijden, maar heeft tot op heden in verhouding weinig aandacht gehad. Zeker ten opzichte van de ontwikkeling van bijvoorbeeld het zadel.
Pasvorm van een hoofdstel is belangrijker dan gedacht
Maar uit recent onderzoek blijkt dat de pasvorm en het ontwerp van het hoofdstel juist veel meer effect heeft op het bewegingsapparaat van het paard (biomechanica) dan gedacht.
Onderzoekers hebben druksensoren onder verschillende onderdelen van een hoofdstel geplaatst. Dat heeft tot interessante ontdekkingen geleid. Tot voor kort ging men ervan uit dat het kopstuk vooral veel druk gaf op het paardenhoofd in de omgeving van de Atlas (C1) van het paard. De Atlas is de eerste halswervel van een paard en verbind de wervelkolom aan de schedel, hij ‘draagt’ als het ware het paardenhoofd. Het is dus een belangrijk aanhechtingspunt voor gewrichten, spieren en zenuwen. Een anatomisch gevormd kopstuk is daarom geen overbodige luxe.
Druk op het paardenhoofd heeft op meerdere plekken effect op de beweging
Maar de verrassing komt van de hoge piek van de druksensoren bij de aanzet van de oren, in de regio waar de frontriem aan het hoofdstel bevestigd zit. Daar zit het temporomandibular gewricht, de TMJ.
De TMJ omvat het gewricht tussen de bovenkaak en de onderkaak. Deze gewrichten worden gebruikt om de mond open en dicht te doen (kaakgewrichten), ze zijn belangrijk voor de slikreflex en ze hangen samen met het tongbeen.
Het tongbeen, tong en kaakgewricht hebben bijvoorbeeld grote invloed op de beweging van het voorbeen doordat deze spieren met elkaar in verbinding staan. De druk van een hoofdstel kan op deze manier van invloed zijn op de beweging.
Ze hebben dit gecontroleerd door markers op bepaalde gewrichten van het paard aan de buitenkant te plaatsen zodat verschil in beweging kon worden opgemeten. Er werd inderdaad een verhoogd bewegingsbereik gezien wanneer de druk op die bepaalde zones op het paardenhoofd werd weggehaald.
De invloed van een neusriem op de beweging
Een ander onderzoek heeft aangetoond dat neusriemen net als kopstukken veel druk kunnen uitoefenen en daarmee van invloed kunnen zijn op de beweging van het paard. De maximale druk van een neusriem bevindt zich aan de zijkanten van het neusbeen.
De hoge neusriem die het meest gebruikt wordt, oefent aanzienlijke druk uit aan de onderrand van de neusriem, wat geassocieerd wordt met een verminderde beweging als deze te strak zit of op de verkeerde plek zit.
Interessant detail: de zo slecht bekendstaande Mexicaanse neusriem, mits niet te strak aangesnoerd natuurlijk, geeft juist de minste druk. Dat is omdat het drukpunt bovenop het neusbeen ligt en niet aan de zijkant, waar het dikker is. Hij zit ook boven de hoofdslagader en andere aders die daar ook lopen en knelt daardoor minder snel weefsel af.
Zonder neusriem rijden dan?
Je zou denken dat zonder neusriem rijden dan de oplossing zou zijn, maar het tegendeel is waar. Een neusriem geeft een hoofdstel en het bit juist stabiliteit. Uit hetzelfde onderzoek is ook gebleken dat paarden juist stabieler bewegen met neusriem, dan zonder.
Als een paard instabiel loopt, zal hij constant stabiliteit zoeken wat symmetrie en prestatieverlies kan veroorzaken, zo zeggen de onderzoekers. Het gebruik van een neusriem om de stabiliteit van de ligging van het bit en het hoofdstel te verbeteren, zou daarom een positieve invloed op de beweging hebben.
Net als bij een kopstuk is de neusriem dus van invloed op de beweging van een paard. Paarden die beperkt worden door een slecht passend hoofdstel kunnen gaan compenseren in hun beweging of ook door af te buigen in bijvoorbeeld de C2-C3 wervels, oftewel de valse knik wat verkeerde slijtage in de halswervels kan veroorzaken. Waar al duidelijk was dat te strakke singels en slecht passende zadels van invloed zijn op de beweging, zijn slecht passende hoofdstellen dat ook.
Anatomisch passend hoofdstel is belangrijker dan gedacht
Kortom, een passend hoofdstel is belangrijker voor het welzijn en de prestaties van je paard dan je misschien zou denken, want een aantal spieren die heel belangrijk zijn voor de beweging van het hele lijf zitten vast aan het hoofd.
Een anatomisch gevormd, goed aangemeten hoofdstel kan van positieve invloed zijn op de prestaties van je paard. Een passend zadel is belangrijk, maar een passend hoofdstel en niet te vergeten passend bit is zeker niet minder belangrijk.
Klik hier als je wilt weten hoe je het beste onderdelen van een Bridle2fit hoofdstel kunt opmeten >>
